Tháng tư đến, phố phường đã bát ngát xanh. Chiều qua nắng vàng trong, thơm ráo. Còn sáng nay, khi ngước nhìn lên bầu trời xám trĩu, mình đã thấy len lỏi trong không khí, thứ mùi quen thuộc của cơn mưa. Cơn mưa đầu tiên của mùa hạ, không còn xa nữa đâu.
Từ khi Covid
đến khiến mình an vị ở nhà, ngày ngày gắn bó với khoảnh sân thượng phóng khoáng cỏ cây và mưa nắng, thì mình bắt đầu cảm nhận được rõ rệt hơn mối liên kết bịn rịn với thiên nhiên. Mỗi buổi sáng, mỗi buổi chiều, khi để lòng yên lắng, mình lại cảm nhận được làn nắng đang dậy hương, cọng gió ngày càng ngọt, và những cánh chim chiều mang màu tím của việt quất.
Khi để lòng yên lắng, thì mọi giác quan đều như được đánh thức, hoà cùng thế giới xung quanh, và hoà vào lẫn nhau. Rồi đôi lúc, khi ngồi trong một góc bàn làm việc, tắt hết đèn điện chung quanh, chỉ để lại chiếc đèn bàn sáng vừa đủ, mình bỗng cảm nhận được sự yên bình đến lạ. Khi tất cả mọi thứ đều như được phủ bạt, chỉ còn lại mình với màn hình máy tính, với những con chữ, hay những con số. Chữ và số dường như đều có thể đem đến sự say mê như nhau, khi được một mình toả sáng, dưới ánh sáng của sự chú tâm, tất cả sự chú tâm. Cũng có khi, mình thấy sao lòng chộn rộn sốt ruột thế. Rồi khi hít thở thật sâu, đưa mình về giây phút hiện tại, thì nghe thấy đâu đó những tiếng nói đang vang vọng bên trong mình
– Làm thế này có chậm quá không?
– Bây giờ có phải là lúc làm những việc này?
– Sau việc này còn là…( những việc khác), mà không biết có làm được không.
– Sớm biết thế này thì mình đã làm việc này trước….
Những âm thanh ấy, mình đã hơn một lần nghe thấy, cũng đã hơn một lần thấm thía sự vô nghĩa và phiền toái của chúng, nhưng chúng vẫn như bản nhạc nền, được tự động phát bằng năng lượng của quán tính. Để rồi chỉ cần mình thiếu cảnh giác một chút, là chúng lại vô tư nhảy ra, và khiến mình chột dạ. Có điều, bây giờ, mình đã thành thạo hơn trong việc bật nút tắt. Mình biết rằng, ở đâu đó, có một nút tắt, và mình là người có toàn quyền quyết định ấn nút hay không. Nút tắt ấy, là sự nhận ra, biết rằng chúng vô nghĩa, và nhẹ nhàng thả chúng đi. Không phải những công việc chúng mình cần làm, mà chính “Những suy nghĩ không chủ đích” theo cách gọi của Eckhart Tolle hay “Non stop thinking – Đài suy nghĩ liên tục không ngừng” theo cách gọi của thầy Thích Nhất Hạnh, mới chính là thứ lấy đi nhiều năng lượng nhất.
Thế nên, thử một lần tắt đài, ngừng hết những suy nghĩ không chủ đích, những tiếng nói quấy nhiễu ấy lại, chúng mình sẽ cảm nhận được một sự yên lắng và nhẹ nhõm lạ lùng. Bất cứ thứ gì, đi ra từ sự yên lắng và nhẹ nhõm ấy, đều thông suốt hơn, và cũng đem theo đầy những năng lượng của sự tỉnh thức và bình an.
Có thể bạn sẽ nói, những suy nghĩ hoài nghi, phán xét, trách cứ, đôi khi cũng có tác dụng giúp chúng mình điều chỉnh lại hành vi, để khiến công việc trở nên hiệu quả hơn, tránh việc làm sai hướng, sai cách mà vẫn tiếp tục làm. Đúng là đánh giá và hoài nghi cũng rất cần thiết, thế nhưng, với mình, đó là những công việc của buổi tối, khi tổng kết và nhìn lại một ngày. Vì thật sự, chúng mình sẽ chẳng thể dốc hết lòng để làm một điều gì đó, nếu cứ luôn hoài nghi. Những bước chân hẳn sẽ chênh vênh lắm, nếu không có được niềm tin và sự tĩnh lặng. Hơn nữa, mình tin rằng, mọi giải pháp hiệu quả nhất, luôn đến cùng với ý thức sáng trong nhất, trong cái tĩnh lặng của sự chú tâm tuyệt đối. Bởi đâu đó bên trong chúng mình, luôn tồn tại cái biết rộng lớn và sâu khắp. Cái biết ấy sẽ chỉ đường, chỉ cần chúng ta có đủ yên tĩnh, để lắng nghe, thì mới nghe thấy được. Như Đức Phật đã dạy rằng, có định thì mới sinh tuệ vậy.
Nhưng trên tất cả, quan trọng nhất vẫn chính là cảm nhận tự thân của mỗi chúng mình. Khi nhận ra những tiếng nói quấy nhiễu, chọn tắt chúng đi và an trú trong sự tĩnh lặng, an tâm làm những điều mình đang làm, đó là khi chúng mình sẽ cảm nhận được một sự nhẹ nhõm, bình an sâu sắc. Như khi tiếng quạt điện vốn đã quen thuộc đến nỗi ta không còn để ý đến nó nữa, khi thứ tiếng ồn ấy bỗng nhiên vụt tắt, thì một sự nhẹ nhõm bất ngờ mà đầy tận hưởng sẽ tự nhiên nảy sinh vậy. Những cảm giác rất tế vi mà vô cùng trân quý ấy, là một phần của cái gọi là giải thoát. Giải thoát khỏi những tiếng ồn bên trong. Và rồi sự yên lặng đích thực, cũng chính là sự yên lặng đến từ bên trong ấy.
-Mình viết những dòng này khi cơn mưa đầu tiên của mùa hạ vừa ập đến. Trong sự tĩnh lặng, mình có thể ngửi thấy mùi của mưa, hơi của nước, và cái vị mỡ màng của những tán lá xanh. Hi vọng rằng những dòng này cũng có thể làm nảy nở trong lòng bạn chút sự lặng yên, tắt đi những chộn rộn hoài nghi mà bản chất chỉ là những thói quen đầy quán tính. Để chúng mình đều có thể nhẹ lòng và an yên, để có thể ngửi thấy mùi mưa, dù đang làm bất cứ việc gì.